Uzayın derinliklerinden gelen yıldızlararası cisim 3I/ATLAS, gökbilimcileri bir kez daha şaşkına çevirdi. Hubble Uzay Teleskobu’nun birkaç ay önce kaydettiği sıra dışı “anti-kuyruk” görüntüsünden sonra, cisim şimdi yönünü tamamen tersine çevirmiş durumda. Artık kuyruğu Güneş’ten uzağa doğru uzanıyor. Harvard Üniversitesi’nden tanınmış astrofizikçi Prof. Avi Loeb, bu beklenmedik davranışın “teknolojik bir manevra” olabileceğini öne sürüyor.
Anti-Kuyruktan Klasik Kuyruğa Geçiş
Kanarya Adaları’ndaki Nordic Optical Telescope tarafından yapılan yeni gözlemler, yaz aylarında belirgin şekilde görülen anti-kuyruğun Eylül itibarıyla kaybolduğunu ve yerini klasik bir kuyruk yapısına bıraktığını doğruladı. Bilim insanlarına göre bu dönüşüm, cismin yüzeyindeki buz ve toz parçacıklarının Güneş ışığına farklı tepkiler vermesinden kaynaklanıyor.
Başlangıçta, yavaş hareket eden büyük toz taneleri ışığı Güneş yönüne yansıtarak anti-kuyruğu oluşturmuştu. Ancak 3I/ATLAS Güneş’e yaklaştıkça yüzeydeki buz tabakaları buharlaşmaya başladı ve bu da kuyruğun yönünü tersine çevirdi.
Ekim ayı boyunca 3I/ATLAS Güneş’in arkasında kalacağı için gözlemlenemeyecek. Ancak bilim insanları, Kasım ve Aralık aylarında yeniden gözlem fırsatının doğacağını söylüyor.
Yoğun Madde Kaybı ve Kimyasal Bileşimi
Kaliforniya Üniversitesi ve Oslo Üniversitesi’nden araştırmacılar, 3I/ATLAS’ın Güneş’e yaklaştıkça hızla madde kaybettiğini belirledi. NASA teleskopları, cismin saniyede yaklaşık 150 kilogram madde kaybettiğini ve bunun büyük bölümünün karbondioksit (%87) ile karbonmonoksit (%9) olduğunu ortaya koydu. Harvardlı araştırmacı Avi Loeb, cismin Temmuz-Ekim 2025 arasında yaklaşık iki milyon ton madde kaybettiğini belirterek, bunun 5 kilometrelik bir cismin yüzeyinden yalnızca 4 santimetrelik bir tabakanın sıyrılmasına denk geldiğini söyledi.
“Teknolojik Bir Manevra mı?” Tartışması
Loeb ve meslektaşı Eric Keto, 3I/ATLAS’ın tuhaf davranışını açıklamak için yeni bir fiziksel model geliştirdi. Ancak Loeb’ün ekibinden Adam Hibberd, cismin bir uzay aracı olabileceği ihtimalini de göz ardı etmiyor. Ona göre anti-kuyruktan normale dönüş, bir yavaşlama manevrası olabilir.
Loeb, cismin 24 Ekim’de Güneş’in arkasına geçeceğini ve bunun “teknolojik bir eylem için uygun zaman” olabileceğini söylüyor. Bu konum, “Oberth etkisi” sayesinde maksimum hız değişimi elde etmeye elverişli. Loeb, “Eğer 3I/ATLAS dev bir ana gemiyse, Güneş’e en yakın geçişinde küçük sondalar bırakabilir” diyerek tartışmayı daha da alevlendirdi.
Bilim Dünyası İkiye Bölündü
NASA dahil birçok kurum 3I/ATLAS’ın doğal bir kuyruklu yıldız olduğu görüşünde ısrarcı. Ancak cismin anti-kuyruk oluşumu, renk değişimleri ve yoğun gaz salınımları, alternatif teorileri gündemde tutuyor.
3I/ATLAS, Güneş’e 1 Aralık 2025 civarında, yaklaşık 203 milyon kilometre mesafeye kadar yaklaşacak. Loeb, “Bu sırada yaklaşık 33 gigawatt güneş enerjisine maruz kalacak. O dönemde yapılacak gözlemler, onun gerçek doğasına ışık tutabilir” diyor.